Als je haar maar goed zit.
“We hebben haar samen met BobbieFinns verzorgd in haar eigen kapsalon. Daar hebben we ook afscheid genomen. Het voelde perfect.”
Mijn kinderen en de dood
Mijn kinderen waren 3 en 7 toen hun oma overleed: de eerste dood die ze daadwerkelijk meekregen. De laatste weken waren ze elk weekend met elkaar in de tuin bij opa en oma aan het spelen. Ze bespraken tekeningen en foto’s met oma in bed, ze knuffelden her en der wat, er stond altijd lekkers bij het bed van oma en elk weekend werd ook weer gevolgd door zo’n nieuw weekend.
Op de dinsdag dat oma overleed, zijn de kinderen van school gehaald door de andere opa en oma. Opa en oma waren op de hoogte van de euthanasie. Ik vond het verschrikkelijk moeilijk om de kinderen in de ochtend naar school te brengen alsof het een dag als alle andere was. Dat was het niet. Mijn moeder, hun oma ging dood. Voor mijn gevoel onthield ik ze hun laatste moment met hun oma. Dat deed pijn.
Terwijl zij naar school gingen gingen wij naar mijn moeder. Daarover heb ik verteld in de euthanasie.
Na het eten kwamen we weer thuis en brachten opa en oma de kinderen thuis. Ik had nog bedacht dat het fijner was als wij ze eerst met zijn tweetjes zouden kunnen vertellen dat oma dood was. Gelukkig kwamen de kinderen vooruit gerend en lieten wij ze binnen, en lieten opa en oma ons even alleen.
Dan zit je daar te schakelen als een dolle. Je moeder is dood. Een euthanasie gaat je niet in je koude kleren zitten en dan moet je je kinderen dit nieuws ook nog een beetje als een stabiele vader proberen te brengen. Elk kind weet volgens mij dat er stront aan de knikker is als je vader huilt. Ook als je moeder dat doet. En dat moment staat ook nog lang op hun netvlies.
Gelukkig zijn kinderen kinderen, en die leven vooral onbezorgd door.
De volgende dag gingen we naar oma. Die was thuis, opgebaard in de kist. Deksel dicht. Haar kleinkinderen mochten haar zo niet zien van haar. En dat leek ons ook verstandig. Ook al hadden haar (schoon)dochters mijn moeder prachtig verzorgd. Een dood persoon klinkt nog steeds eng.
Echter de kinderen van mijn zus, die wat ouder waren en die inmiddels hun vader ook al in de kist hadden zien liggen, gaven aan dat ze oma toch wel wilden zien. Toen hebben we met elkaar besloten dat oma het vast wel goed zouden vinden als de kist even open zou zijn.
En dat is een heel verstandig besluit geweest. Een dood mens is niet eng. Helemaal niet als het je oma is. Het is misschien even schrikken. Maar je kunt zien dat ze echt niet meer leeft. Je kunt voelen dat ze koud is. Maar je kunt er ook nog steeds tegen praten, en haar even aaien. We zijn blij dat dat toen zo gegaan is.
De kinderen hebben de dagen erna de kist afgeladen met tekeningen. Nog diverse gesprekken gehad met oma en tot slot hebben ze met elkaar de deksel gesloten en de kist volledig voorzien met tekeningen, bloemen, achtbanen, brandweerwagens en hartjes-ballonnen. Onze kinderen waren bezig met de dood en wij konden er alleen maar van leren hoe mooi een afscheid ook kan zijn.
Trots als een pauw hebben ze de kist op de dag van de crematie naar de auto helpen dragen.
Dag oma